Przykładowe tematy z CKE na maturę ustną - część 1. - kształcenie kulturowo-literackie

Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała zbiór przykładowych zadań maturalnych na maturę ustną z języka polskiego. Podobne typy zadań mogą pojawić się na egzaminie maturalnym od 2015 roku. Oprócz opisu przebiegu egzaminu zbiór zawiera propozycje tematów wraz z odpowiednimi tekstami oraz przykładowe realizacje zadań. 

Treść zbioru podzielona została na trzy części:

Część 1. Zadania z zakresu kształcenia kulturowo-literackiego oparte na tekstach literackich.

Część 2. Zadania z zakresu kształcenia językowego oparte na tekstach literackich, popularnonaukowych i publicystycznych.

Część 3. Zadania z zakresu kształcenia kulturowo-literackiego oparte na tekstach ikonicznych.

Dziś przedstawiamy tematy z części 1., oparte na tekstach literackich.

"Każde tego typu zadanie składa się z:

1. polecenia, które zawiera:

- zdanie określające temat wypowiedzi egzaminacyjnej

- zdanie z czasownikiem operacyjnym, np. omów, rozważ, odpowiedz, informujące również, że w wypowiedzi należy odwołać się do załączonego do zadania tekstu oraz do innych testów kultury;

2. tekstu literackiego (epickiego, lirycznego albo dramatycznego) powiązanego z tematem wypowiedzi. 

Tekst załączony do zadania to podstawa wypowiedzi monologowej. W zadaniach egzaminacyjnych mogą pojawić się różne teksty – fragmenty lektur obowiązkowych, fragmenty tekstów spoza kanonu lektur, wiersze poetów znanych Ci z lekcji, jak również wiersze poetów, z których twórczością nie miałeś/miałaś okazji się wcześniej zapoznać."

Poniżej lista tematów. Przykładowe realizacje oraz wskazówki do przygotowania odpowiedzi znajdziecie w materiałach CKE. 

1. Jakie recepty na szczęśliwe życie można znaleźć w tekstach kultury? Odpowiedz, odwołując się do Pieśni IX Jana Kochanowskiego oraz innych tekstów kultury.

2. Jak w tekstach kultury może być uwznioślona zwyczajność? Omów zagadnienie, odwołując się do przytoczonego fragmentu i do całości Pana Tadeusza oraz do innego tekstu kultury.

3. Jak opisy przyrody w tekstach kultury mogą odzwierciedlać przeżycia wewnętrzne bohaterów? Odpowiedz, odwołując się do podanego fragmentu ballady Król olch Johanna Wolfganga Goethego oraz innych tekstów kultury.

4. Czemu służą ukazywane w kulturze obrazy idealnego świata? Odpowiedz, odwołując się do fragmentu powieści Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Ignacego Krasickiego oraz innych tekstów kultury.

5. Czy dzieła artystyczne powinny pełnić funkcję perswazyjną? Rozważ problem, odwołując się do przytoczonego wiersza Czesława Miłosza Do polityka i do innych tekstów kultury.

6. Co jest powinnością artysty? Odpowiedz, odwołując się do fragmentu manifestu Stanisława Przybyszewskiego Confiteor oraz innych tekstów kultury.

7. Czy sztuka może uczynić twórcę nieśmiertelnym? Omów zagadnienie, odwołując się do przytoczonej pieśni Jana Kochanowskiego i do wybranych tekstów kultury.

8. Krytyka wad Polaków jako temat tekstów kultury. Omów zagadnienie na podstawie podanego fragmentu Wesela Stanisława Wyspiańskiego, całego utworu oraz innego tekstu kultury.

9. Czy sztuka powinna naśladować, czy też kreować rzeczywistość? Rozważ zagadnienie, odwołując się do przytoczonej bajki Ignacego Krasickiego pt. Malarze i do wybranych tekstów kultury.

10. Czy szlachetne intencje mogą usprawiedliwić nieetyczne postępowanie? Rozważ problem, odwołując się do podanego fragmentu Dziadów części III Adama Mickiewicza, całego utworu oraz innego tekstu kultury.

11. W jaki sposób w tekstach kultury przedstawiane bywa dzieciństwo? Omów zagadnienie, odwołując się do podanego wiersza Leopolda Staffa pt. Dzieciństwo oraz innych tekstów kultury.

12. Różne obrazy ojczyzny w kulturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wiersza Moja piosnka II Cypriana Norwida oraz innych tekstów kultury.

13. W jaki sposób w tekstach kultury są przedstawiane miejsca szczęśliwe? Omów zagadnienie, odwołując się do załączonego fragmentu Epilogu do Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, całego utworu oraz do innego tekstu kultury.

14. Jaką rolę w życiu człowieka może pełnić poezja? Omów zagadnienie, odwołując się do podanego wiersza Janusza Stanisława Pasierba Poeta jest twoim bratem i innych tekstów kultury.

15. Jak w tekstach kultury ukazywane są wartości utracone? Omów zagadnienie na podstawie fraszki Na zdrowie Jana Kochanowskiego i wybranych tekstów kultury.

16. Jakie modele patriotyzmu można odnaleźć w kulturze polskiej? Odpowiedz na podstawie wiersza Wincentego Pola oraz innych tekstów kultury.

17. Jakie postawy ludzie mogą przyjmować wobec wojny? Odpowiedz, odwołując się do fragmentu Pamiętnika z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego oraz do innych tekstów kultury.

18. Jak wydarzenia związane z utratą niepodległości mogą wpływać na postawy poszczególnych ludzi? Omów zagadnienie na podstawie wiersza Czarna sukienka Konstantego Gaszyńskiego oraz innych tekstów kultury.

Wejdźcie na stronę CKE i zobaczcie, jak można zrealizować powyższe zadania.

Głowy do góry! To wcale nie jest trudne, jak się wydaje na początku!