NOWY ADRES BLOGA!

Zapraszamy na naszą nową stronę:

www.tekstykulturydomatury.pl

Przykładowe tematy z CKE na maturę ustną - część 3. - pytania oparte na tekstach ikonicznych

Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała zbiór przykładowych zadań maturalnych na maturę ustną z języka polskiego. Podobne typy zadań mogą pojawić się na egzaminie maturalnym od 2015 roku. Oprócz opisu przebiegu egzaminu zbiór zawiera propozycje tematów wraz z odpowiednimi tekstami oraz przykładowe realizacje zadań. 

Treść zbioru podzielona została na trzy części:

Część 1. Zadania z zakresu kształcenia kulturowo-literackiego oparte na tekstach literackich.

Część 2. Zadania z zakresu kształcenia językowego oparte na tekstach literackich, popularnonaukowych i publicystycznych.

Część 3. Zadania z zakresu kształcenia kulturowo-literackiego oparte na tekstach ikonicznych.

Dziś przedstawiamy tematy z części 3., oparte na tekstach ikonicznych.

Przykładowe tematy z CKE na maturę ustną - część 2. - kształcenie językowe

Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała zbiór przykładowych zadań maturalnych na maturę ustną z języka polskiego. Podobne typy zadań mogą pojawić się na egzaminie maturalnym od 2015 roku. Oprócz opisu przebiegu egzaminu zbiór zawiera propozycje tematów wraz z odpowiednimi tekstami oraz przykładowe realizacje zadań. 

Treść zbioru podzielona została na trzy części:

Część 1. Zadania z zakresu kształcenia kulturowo-literackiego oparte na tekstach literackich.

Część 2. Zadania z zakresu kształcenia językowego oparte na tekstach literackich, popularnonaukowych i publicystycznych.

Część 3. Zadania z zakresu kształcenia kulturowo-literackiego oparte na tekstach ikonicznych.

Dziś przedstawiamy tematy z części 2., oparte na tekstach literackich, popularnonaukowych i publicystycznych.

Przykładowe tematy z CKE na maturę ustną - część 1. - kształcenie kulturowo-literackie

Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała zbiór przykładowych zadań maturalnych na maturę ustną z języka polskiego. Podobne typy zadań mogą pojawić się na egzaminie maturalnym od 2015 roku. Oprócz opisu przebiegu egzaminu zbiór zawiera propozycje tematów wraz z odpowiednimi tekstami oraz przykładowe realizacje zadań. 

Treść zbioru podzielona została na trzy części:

Część 1. Zadania z zakresu kształcenia kulturowo-literackiego oparte na tekstach literackich.

Część 2. Zadania z zakresu kształcenia językowego oparte na tekstach literackich, popularnonaukowych i publicystycznych.

Część 3. Zadania z zakresu kształcenia kulturowo-literackiego oparte na tekstach ikonicznych.

Dziś przedstawiamy tematy z części 1., oparte na tekstach literackich.

Mistrz - nauczyciel - uczeń - szkoła w kulturze

Tym razem mamy dla Was propozycję bardzo na czasie! 14 października jak co roku obchodzimy Święto Edukacji Narodowej. Dzień ten jest wyjątkowy, ponieważ upamiętnia on datę założenia przez Sejm Rozbiorowy na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Komisji Edukacji Narodowej w 1773 roku. Instytucja ta miała za zadanie zbudowanie sprawnego systemu oświaty, opracowanie programów nauczania i kształcenie kadry nauczycielskiej. W obliczu rozbiorów cele te były trudne do zrealizowania, jednak wiele założeń udało się doprowadzić do końca.

Cieszmy się dniem wolnym od zajęć edukacyjnych, a jednocześnie pomyślmy przez chwilę, jak na przestrzeni wieków prezentowany był portret NAUCZYCIELA / MISTRZA i UCZNIA oraz obraz SZKOŁY w kulturze. Wasze propozycje pojawią się wkrótce na odpowiednich stronach.

Na początek proponujemy zajrzeć do Szkoły Ateńskiej, którą namalował wielki artysta renesansowy, Rafael Santi. To ścienne malowidło przedstawia sylwetki kilku najważniejszych filozofów greckich. Zastanówcie się, która z postaci to Platon i Arystoteles, a gdzie znajduje się Pitagoras, Sokrates i Euklides! 

Rafael Santi, Szkoła Ateńska (1509-1510)
(Źródło: http://pl.wikipedia.org)

Różne oblicza miłości...

O miłości artyści piszą, śpiewają, kręcą filmy, miłość malują i rzeźbią. Nie pomylimy się chyba mocno, gdy stwierdzimy, że motyw miłości jest najczęściej prezentowanym motywem w sztuce - niezależnie od epoki, kraju czy stylu. Różne są też odmiany miłości: miłość zmysłowa, między mężczyzną i kobietą, między rodzicem i dzieckiem, miłość nieszczęśliwa, skrywana, naznaczona piętnem śmierci lub miłość uskrzydlająca, stająca się sensem życia i inspiracją do działania. Na stronie M wkrótce pojawią się nasze propozycje ujęcia motywu miłości w różnych odsłonach. Przesyłajcie też swoje propozycje!

Jedną z naszych jest obraz Gustawa Klimta pt. Pocałunek. Pełny opis obrazu znajdziecie na stronie http://www.magazynsztuki.pl/pocalunek-gustav-klimt/. Polecamy!

Gustaw Klimt, Pocałunek (1908)
(źródło: http://www.magazynsztuki.pl/pocalunek-gustav-klimt/)

Artyści, malarze, poeci, muzycy...

Dziewczyna z perłą Petera Webbera to niezwykły film, przedstawiający relację między malarzem Janem Vermeerem a służącą, która pozowała do jednego z najsławniejszych portretów baroku (pod tym samym tytułem). Scenografia, kostiumy, charakteryzacja zostały tak opracowane, aby w jak najdokładniejszy sposób odtworzyć sceny, które na swoich obrazach namalował holenderski artysta. Motyw artysty-malarza, motyw dzieła i tworzenia to często podejmowane tematy nie tylko w kinie, ale również w samym malarstwie i w poezji. Zajrzyjcie na strony A (Artysta), M (Malarz), P (Poeta). Wkrótce pojawią się tam tytuły tekstów kultury realizujących te motywy.

Jan Vermeer, Dziewczyna z perłą, ok. 1664
Źródło: http://commons.wikimedia.org/

Wakacje, wakacje... i po wakacjach!

Morze, plaża, góry, jeziora, wyjścia do kina, spacery do nocy, intensywne podróże czy leniwe "nic-nierobienie"... Powoli mija ten piękny czas. Nie będziemy się tym martwić - przecież w trakcie roku szkolnego też dzieje się wiele ciekawych rzeczy!

Przez chwilę zostańmy jednak w klimacie wakacji. Nasz blog rusza z nowymi siłami jeszcze przed końcem lata. Jakie znacie książki, filmy, piosenki czy inne teksty kultury, w których pojawia się motyw wakacji lub lata? Ruszcie głowami i potraktujcie to zadanie jako przed-szkolną rozgrzewkę!

My wybieramy obraz Vincenta Van Gogha pt. Summer Evening, Wheatfield with Setting Sun z 1888 roku, utrzymany w typowym dla artysty stylu postimpresjonistycznym. Zwróćcie uwagę na kontrast, jaki zachodzi między górną częścią obrazu (1/3 całości w poziomie) a dolną (2/3 całości). Złote łany zbóż stanowią przeważającą część powierzchni płótna, jakby spychając poza ramy obrazu nieciekawy, szary krajobraz miasta i fabryk. Lato w pełni!

Vincent Van Gogh, Summer Evening, Wheatfield with Setting Sun (1888)

(źródło: http://www.wikiart.org/)

Motyw dziecka - nie tak oczywisty!

Czy wiecie, że jeszcze w epoce oświecenia dziecko było niechętnie traktowane jako temat dzieła sztuki? Rzadko pisano o dzieciach, jeszcze rzadziej je portretowano. Wyjątek stanowią teksty kultury, w których dziecko towarzyszyło dorosłemu (np. na obrazach przedstawiających rodziny królewskie czy szlacheckie). Jako osobny temat dzieła motyw dziecka pojawił się w literaturze i sztuce dopiero w okresie romantyzmu! Jednym z nielicznych wyjątków szczególnego traktowania dziecka w czasach poprzedzających epokę Mickiewicza jest cykl "Trenów" Jana Kochanowskiego. Tu jednak ważniejszy od zmarłej Urszulki jest sam ojciec - to na jego uczuciach skupiają się kolejne utwory; śmierć córki poety stanowi raczej pretekst do wyrażenia przez osobę dorosłą bólu i zwątpienia w porządek świata.

Motyw dziecka już niedługo zostanie uzupełniony o nowe przykłady w naszej bazie. Macie jakieś pomysły?

Tadeusz Makowski, Kapela dziecięca
(źródło: http://commons.wikimedia.org/)

Detektyw dawniej i dziś

Postać detektywa zyskuje we współczesnej kulturze coraz większą sławę. Powodem takiego stanu rzeczy jest przede wszystkim powrót do jednego z najpopularniejszych bohaterów powieści kryminalnych - Sherlocka Holmesa. Filmy kinowe, seriale telewizyjne i związana z nimi obecność postaci w mediach sprawiły, że jest to jeden z najbardziej rozpoznawalnych bohaterów XXI wieku. Równie znaczącą rolę w rosnącym zainteresowaniu motywem detektywa pełni współczesna literatura skandynawska, prezentująca nieco inny typ bohatera - bardziej mroczny, tajemniczy, niekiedy niejednoznaczny moralnie. Każda realizacja tego motywu budzi emocje - wywołuje akceptację lub sprzeciw, jednak nie pozostawia czytelnika ani widza obojętnym. Zapraszamy do odwiedzenia karty pod literą D. Motyw detektywa już wkrótce wzbogaci się o nowe tytuły tekstów kultury, w których możecie spotkać tę postać.

Kadr z niemego filmu pt. Sherlock Holmes z 1922 roku.
(źródło: http://pl.wikipedia.org)

Na wiosnę - nowa odsłona!

Po zimowym letargu budzimy nasz blog do życia! Na początek klasa 1e wyszukała teksty kultury, w których obecny jest MOTYW ŚWIĘTEGO, WŁADCY lub RYCERZA. A wszystko to z powodu średniowiecznych wzorców osobowych, które do dziś inspirują artystów. Motywy te są powielane, modyfikowane, negowane, ale zawsze odnoszą się do źródeł zakorzenionych w tradycji. 

Aragorn, bohater powieści J.R.R.Tolkiena pt. Władca pierścieni, łączy cechy idealnego rycerza i władcy.

Motyw apokalipsy / motyw końca świata

Albrech Dürer, Czterej Jeźdźcy Apokalipsy
(źródło: pl.wikipedia.org)

Apokalipsa najczęściej kojarzy nam się z kataklizmami, kosmiczną scenerią, anomaliami pogodowymi, pożarami, trzęsieniami ziemi, gigantycznymi powodziami... Są to obrazy, które od zawsze przerażały człowieka. Śledząc losy motywu od biblijnych wizji świętego Jana po najnowsze filmowe realizacje, zauważamy różnorodność interpretacji symboli i zjawisk, jakie mają mieć miejsce w ostatnich chwilach istnienia świata. Niektórzy artyści odwołują się w swoich dziełach do katastrofizmu, ekspresjonizmu, kreując świat za pomocą wyrazistych środków wyrazu. Są też tacy, którzy koniec świata postrzegają jako kameralny dramat osobisty lub oczekują, że dzień końca świata będzie podobny do zwykłego dnia, bez widowiskowych katastrof i przerażających zjawisk. (Pamiętajmy jednak, że Apokalipsa św. Jana jest nie tylko źródłem motywu końca świata, ale także wielu innych, na które również warto zwrócić uwagę.) Zajrzyjcie ma stronę A. Baza tekstów kultury robi się coraz szersza! Tym razem dzięki klasie 1e!

"Wsi spokojna, wsi wesoła..." - i inne ujęcia motywu wsi

Motyw wsi zajmuje w kulturze szczególne miejsce. W oświeceniu na przykład wyidealizowane wiejskie krajobrazy i ludowe obyczaje miały być miejscem, do którego mieszkańcy miasta uciekali przed moralnym zepsuciem cywilizacji. Wiejska przyroda miała łagodzić ludzkie popędy i wywoływać stan błogości i harmonii ze światem. W polskim pozytywizmie sytuacja wsi ukazywana była w sposób naturalistyczny. Opisywano walkę o przetrwanie, porównywano społeczność wiejską do stada, w którym powodzi się silniejszym, a słabsi są wykluczani. Mieszkańcami wsi kierują naturalne popędy, a ubóstwo i głód wyostrzają instynkt przetrwania. Jeszcze innym sposobem ukazywania motywu wsi jest parodia, wyśmiewanie wiejskich tradycji czy charakterów. Sposobów kreacji wsi w tekstach kultury jest wiele, jeszcze więcej znaleźć można tytułów, poruszających ten motyw. Czekamy na propozycje!

Józef Chełmoński, Babie lato (1875)
(źródło: http://www.magazynsztuki.pl/jozef-chelmonski/)